Hoe werkt zeilen

Het is heel simpel om te zeggen “zeilen werkt door de wind”, in de realiteit ligt dit natuurlijk veel ingewikkelder. Laten we beginnen bij het begin. Het zeilen zelf is een techniek waarbij de zeilboot vooruitkomt door middel van windkracht. Deze windkracht wordt in het zeil gedrukt, waardoor er gestuurd kan worden. Hier gaan we even dieper op in. Langs het zeil stroomt wind. Doordat dit tegen het zeil aankomt, wordt de wind vertraagd en afgebogen. Op deze manier ontstaat er een drukverschil tussen beide kanten van het zeil. Als het schip met de wind mee vaart, is het beter om een bol zeil te maken. Zo wordt er genoeg wind opgevangen en komt het schip zonder moeite vooruit. Vaar je echter tegen de wind in? Dan wil je juist minder weerstand en is het beter om het zeil strak te spannen. Anders zou de wind alleen maar door de bolling worden tegengehouden.

Uiterlijk van de boot

Hoe het zeilen werkt heeft ook me de bouw van het schip te maken. Een zeilschip bestaat uit verschillende onderdelen. Ten eerste is er de romp. De romp bestaat uit de boeg, het middenschip en het achterschip. Dan is er de kiel of het zwaard. Dit is het onderdeel dat onder het zeilschip uitsteekt. Dit zorgt voor extra balans. Zodra de kiel ophaalbaar is, heet het een zwaard. In principe is het door de kiel onmogelijk om om te klappen. Dit is omdat het zwaartepunt hierdoor altijd op de juiste plek hangt. Het volgende deel is het roer. Simpel gezegd is dit het stuur. Deze is achter het schip gemonteerd en kan van links naar rechts bewegen om zo de koers aan te geven. Het roer komt in verschillende soorten en maten. Dan zijn er nog één of meerdere masten op een schip bevestigd. Hieraan zitten de zeilen vastgemaakt. Het zeil dat vóór de mast bevestigd is, heet de fok. Dit is een kleiner formaat zeil dan het grootzeil en wordt ook minder hoog gehesen. Ook zit aan de mast een verstaging vastgemaakt. Dit is een dik touw dat van het hoogste punt van de mast tot aan het dek is gespannen. Op het dek zit het touw vastgemaakt in een schoot. Hiermee kan je het zeil straktrekken of laten vieren. Dit wordt gebruikt bij het draaien van het schip.

De boot wenden

Draait de wind, of wil je zelf van koers veranderen? Dat kan op verschillende manieren. Het van richting veranderen van de boot heet wenden. Per situatie hangt het af welke techniek het beste toegepast kan worden. Zo kun je overstag gaan of gijpen. Als je overstag gaat, betekent dit dat de neus van de boot door de wind gedraaid wordt. Als je dit doet moet het zeil loszitten, zodat de schoot naar de andere kant van het schip kan glijden. Ook kan de spanning van het zeil aangepast worden. Als je gijpt daarentegen, is het niet dat de wind de boot laat wenden, maar doe je dit handmatig zodra de wind van achter komt.